Tulipo(-d'Agen)
Tulipa agenensis
Liliaceae Liliaceae
Nom en français : Tulipe d'Agen.
Descripcioun :Aquelo bello tulipo nous vèn d'Asìo, mai fai deja de tèms qu'èi naturalisado au nostre. Trachis dins li champ cultiva e lis ermas. S'atrovo pas gaire, mai quouro n'i'a, pòu n'en agué forço qu'es uno planto rizoumatouso. Emé si fueio pu longo que li flour e si tepalo dóu deforo en pouncho, se destrìo de la tulipo-de-Raddi. Coumpara emé la tulipo-de-Raddi que ié sèmblo proun. Èi marcado sus la listo roujo, en dangié.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tulipa
Famiho : Liliaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 4 à 5 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Champ
- Ermas
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Cèntre
Ref. sc. : Tulipa agenensis DC., 1804
Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753